Postanowiliśmy zestawić sprawozdania z 2015 i 2016 roku tak. Skupiliśmy się między innymi na sumie wydatków MOPR-u, liczbie beneficjentów, wysokości zasiłków i świadczeń oraz na kadrze Ośrodka. A wnioski? Niech każdy wyciągnie własne.
Budżet
Nie da się ukryć, że środki, jakimi dysponował piotrkowski MOPR w ubiegłym roku są rekordowe. W 2016 roku na obsługę wszystkich wymienionych w sprawozdaniu zadań i ich realizację wydano 92 miliony 172 tysiące 764 złote... I cztery grosze. W porównaniu z ubiegłym (55 mln 963 tys. 925 zł) wzrost jest aż nadto widoczny. Odpowiedź na pytanie, dlaczego wydatki zwiększyły się aż o tyle, jest prosta i zna ją chyba każdy czytelnik – o tym jednak za parę chwil. Bo najpierw uwagę w sprawozdaniu zwraca wykres, uwzględniający źródła finansowania działalności MOPR. Wynika z niego, że środki w 22% pochodzą z budżetu miasta, w ponad 3% ze środków pozabudżetowych, a lwią część – całe 74,5% stanowi wkład państwa. Zerkamy szybko w zestawienie z roku 2015. Tam proporcje rozkładają się nieco inaczej – 36% (miasto), 59% (państwo) i 5% (pozostałe).
Świadczenia
Tym, co sprawiło, że budżet wręcz spuchł, to – naturalnie - wdrożenie programu "Rodzina 500 plus", w ramach którego świadczenie wychowawcze objęło 7736 dzieci. Nic nie obciążyło w tak znaczącym stopniu funduszu przeznaczonego na wszystkie inne świadczenia jak właśnie "500 plus". Uruchomienie flagowego projektu rządu Prawa i Sprawiedliwości – i prawdopodobnie największego wyzwania dla instytucji pomocy społecznej w całej Polsce od lat – w Piotrkowie zamknęło się w granicach 31 milionów złotych. Dość powiedzieć, że cały budżet na świadczenia wynosi 56 milionów złotych. Pozostałe świadczenia – rodzinne (5,2 mln dla 4742 dzieci), dodatki mieszkaniowe (5,3 mln złotych dla 1629 osób), świadczenie pielęgnacyjne (4,3 mln, 311) czy fundusz alimentacyjny (3,5 mln, objęto nim 989 beneficjentów) z programem "500 plus" w żaden sposób nie mogą się równać. Dodajmy: w bilansie potrzeb sprawozdania za 2015 rok znalazła się kwota 35 milionów złotych, potrzebnych do optymalnej realizacji programu. W raporcie za rok ubiegły to już ponad... 39 milionów.
Zasiłki
I tak, jak zwiększyły się wcześniej wymienione kwoty, tak w 2016 roku zmalały kwoty przeznaczone na zasiłki celowe i okresowe. Ponadto mniej osób otrzymuje tzw. zasiłek stały, ale z uwagi na fakt, że zwiększono na ten cel pulę środków, jego średnia wysokość wzrosła.
Pierwsze z wymienionych zasiłków to te, które mogą zostać przyznane na "zaspokojenie niezbędnej potrzeby życiowej, a w szczególności na pokrycie części lub całości kosztów zakupu żywności, leków i leczenia, odzieży, niezbędnych przedmiotów użytku domowego, drobnych remontów i napraw w mieszkaniu". Na liście opublikowanej w sprawozdaniu znajdziemy m.in. leki (z dofinansowania na ich zakup podopieczni MOPR korzystali najczęściej), dopłaty do czynszu, wody, energii elektrycznej czy gazu, zakup odzieży, obuwia, dopłaty do remontu czy pomoc w przypadku tzw. zdarzeń losowych. Łącznie na ten cel przeznaczono 632 tysiące złotych – w porównaniu do 810 tysięcy złotych to kwota zauważalnie mniejsza. Podobnie jest w przypadku zasiłków okresowych, skierowanych do osób samotnie gospodarujących czy rodzin o niskich dochodach. W ubiegłym roku z zasiłków okresowych skorzystało 1727 rodzin, które otrzymały łącznie ponad 3,4 miliona złotych (w 2015 roku to 2032 rodziny i 3,7 miliona zł). W pierwszym przypadku średni zasiłek okresowy wyniósł 283,75 zł, w drugim – 271,61 zł. Nieco inaczej ma się sprawa z tzw. zasiłkiem stałym, dla niezdolnych do pracy z powodu wieku lub całkowicie niezdolnych – oczywiście o odpowiednio niskich dochodach. W 2016 roku Ośrodek objął nim 731 osób na kwotę 3 milionów 360 tysięcy złotych (475 złotych na osobę). W 2015 – 746 podopiecznych i wypłacił im 3 miliony 128 tysięcy złotych (średnio 430 zł).
Niepełnosprawni
W 2016 roku Zespół wydał 2160 orzeczeń o niepełnosprawności – 1947 z nich dotyczyło osób powyżej 16 roku życia, 213 z nich - młodszych. Wydano ponadto 433 legitymacje i 315 kart parkingowych dla niepełnosprawnych osób. Jeśli zaś chodzi o dofinansowanie z Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych, środki wykorzystane dla miasta stanowiły ponad 2,8 miliona złotych i przeznaczono je na: zwrot kosztów poniesionych przez pracodawcę w związku z wyposażeniem stanowisk pracy dla osób niepełnosprawnych, finansowanie kosztów ich szkolenia i przekwalifikowania zawodowego czy przyznanie im jednorazowych środków na podjęcie działalności gospodarczej, rolniczej albo wniesienie wkładu do spółdzielni socjalnej.
Petenci
W ramach zadań własnych i zleconych miastu pomocą objęto 3198 rodzin. Z szacunków zawartych w raporcie wynika, że pomocą objęto około 7200 osób, co stanowi blisko 10% mieszkańców Piotrkowa. Zastanawiają także inne szacunkowe dane: według informacji ośrodka około 58% petentów stanowią bezrobotni, 40% to osoby niepełnosprawne lub przewlekle chore, a resztę – rodziny wykazujące nieporadność życiową. Jeszcze w 2015 roku bezrobotni stanowili zaledwie 51% a niepełnosprawni i chorzy... 47%.
Kadra
Niewiele zmieniło się natomiast w kwestii kadry Miejskiego Ośrodka Pomocy Rodzinie. W 2015 roku instytucja zatrudniała 116 osób (koszty bieżące i inwestycyjne wyniosły 4 mln 554 tys. 189,96 zł), zaś na koniec roku 2016 było to 120 osób (4 mln 542 tys. 247,18 zł). Ciekawostka: jeszcze dwa lata temu w samym Zespole Świadczeń Rodzinnych pracowało 10 osób. Sprawozdanie na koniec roku 2016 uwzględniło już 15 pracowników. Nietrudno o wniosek, że dodatkowy angaż pracowników można przypisać konieczności obsługi świadczenia wychowawczego "500 plus".
