Januszek Aleksander
ncopy

Januszek Aleksander (1860-1916), znany lutnik, specjalizujący się w budowie skrzypiec, nazywany polskim Stradivariusem. Od roku 1907 przebywał i pracował w Piotrkowie. Urodził się na Śląsku w Grodźcu koło Będzina, zmarł w Piotrkowie. Od dziecka przejawiał zdolności manualne, które znajdowały odzwierciedlenie w jego upodobaniu do „majsterkowania” przeróżnych instrumentów muzycznych. Swoją lutniczą karierę rozpoczął w Sławkowie w powiecie olkuskim. Przez kilka miesięcy praktykował w Kijowie w pracowni lutnika Pawła Chylińskiego, gdzie nauczył się teoretycznych i praktycznych podstaw zawodu. Pierwsze skrzypce jego autorstwa wzorowane były na modelach Amatiego i Stainera. W roku 1907 Januszek spotyka znanego wirtuoza skrzypiec z okolic Bełchatowa, Alfonsa Brandta, za namową którego- „będzie Pan miał utrzymanie z samego tylko u mnie oprawiania smyczków”- postanawia osiedlić się w Piotrkowie. W 1908 roku Aleksander Januszek zdobywa główną nagrodę na Krajowej Wystawie Instrumentów Muzycznych w Lublinie. Zaczyna być również ceniony w środowisku muzyków. Na wykonanych przez niego skrzypcach gra m.in. międzynarodowej sławy wirtuoz Stanisław Bracewicz. W Lublinie Januszek spotyka inż. Grudzińskiego, właściciela oryginalnych skrzypiec z pracowni Stradivariusa. Po dokonaniu dokładnych pomiarów kolejne instrumenty buduje już według tego wzoru. Stąd też późniejsze porównania do włoskiego lutnika. Mistrzostwo artystycznego wykonania instrumentów z piotrkowskiej pracowni lutniczej przyczyniło się do licznych fałszerstw. Zdarzało się bowiem, że bardziej przebiegli odklejali karteczki z nazwiskiem Januszka i sprzedawali jego prace jako oryginalne włoskie instrumenty. Materiałem, z którego Januszek wykonywał swoje skrzypce, altówki i wiolonczele było drewno pochodzące z kilkusetletnich organów kościelnych, które nabył z rozbiórki w okolicach Lublina. Jawor i klon wykorzystywany do budowy dolnych płyt instrumentów sprowadzał z Niemiec. Skrzypce autorstwa Januszka cieszyły się ogromną popularnością, przed wybuchem I wojny światowej amerykański muzyk Rehder, dyrektor Konserwatorium w Chicago płacił po sto dolarów za egzemplarz. Obecnie dzieła piotrkowskiego lutnika można spotkać w Rosji,  Holandii i na Węgrzech. W Polsce zachowało się 20 instrumentów sygnowanych nazwiskiem Januszka, jeden z instrumentów smyczkowych 4/4 zaliczany do szkoły włoskiej, datowany na rok 1909 znajduje się w Piotrkowie w zbiorach prywatnych.

 

J
Jabłoński Bronisław
Jaczewski Michał
Jagiellońska
Jagiellońskie osiedle
Jak daleko stąd jak blisko
Jakub kłamca
Jan Serce
Jaskółczyn
Jaszkowski Teofil
Jeziorański Józef
Jezuitów klasztor i kościół
Jubileuszowa
Jurdyka
reklama