W prezbiterium i nawie głównej w kościele O.O.Jezuitów, jeden z najcenniejszych zabytków sztuki barokowej w Piotrkowie, uznawany również za jedno z najcenniejszych opracowań malarskich późnego baroku w Polsce, powstały w latach 1736-1741 a ich autorem był jezuita Andrzej Ahorn. Pierwsza renowacja malowideł miała miejsce około 1890 roku. Ratowaniem fresków zajmował się Andrzej Strzałecki, koszty w kwocie 9 tys. rubli pokryto ze składek prywatnych, a dodatkowe 5130 rubli przekazał na ten cel ówczesny rząd. Inicjatorem akcji była redakcja piotrkowskiego pisma „Tydzień”. Ostatnia renowacja odbyła się za sprawą księdza Franciszka Ksawerego Wichy w latach 1976-1980. 50 m. ścian i sklepienia prezbiterium i nawy głównej przedstawia sceny z życia między niebem a piekłem. Do pierwszej gruntownej renowacji świątyni przez ponad dwa wieki panowało mylne przekonanie, że malowidła wykonano metodą fresku mokrego (buon fresco), jest to fresk suchy (al secco), czyli wykonany poprzez nakładanie nowej warstwy tynku na już istniejący. Pod względem malarskim freski zostały wykonane techniką iluzjonu, specyficzna perspektywa obrazów ukazuje postacie w sposób przestrzenny, ponadto część namalowanych elementów przeplata się z elementami architektonicznymi. Malarska iluzja buduje system dekoracji metodą quadratury, czyli poprzez zastosowanie odpowiednio wyliczonych i nakreślonych skrótów perspektywicznych stwarzających wrażenie przesuwania się głębi przestrzennej malowidła wraz z kroczącym widzem, niezależnie od miejsca, którego by nie zajął we wnętrzu świątyni. Zastosowanie zabiegu trompe l’oeil (oszukać oko) sprawia, że ramy obrazu znikają, widz odnosi wrażenie, że naprawdę stoi przed drzwiami bądź oknem z rozległym widokiem, gdy w rzeczywistości jest to tylko malowidło ścienne. Niezwykłość techniki iluzjonu najlepiej oddają malowidła sufitowe, zaprojektowane w sposób tak doskonały, iż patrzący traci poczucie istnienia granicy pomiędzy ścianą a sklepieniem. Firmament niebieski zdaje się spływać wprost do wnętrza, a uskrzydlone postacie szybują w powietrzu, wznosząc się lub pikując w dół, towarzysząc rozmaitym zacnym postaciom. Malowidła przedstawiają m.in. kuszenie przez wysłanników piekielnych św. Ignacego, który opiera się piekielnym sforom i wygrywa odwieczna walkę dobra ze złem. Pomiędzy łukami przyokiennymi widoczna postać kobieca w gronostajach, której putto podaje kielich symbolizuje Europę. W tle widnieje rzymska Bazylika św. Piotra. Na północnej ścianie kościoła istnieje iluzja organów, których pierwotnie świątynia nie posiadała, jest to efektowna oprawa pozytywu stojącego i służącego wówczas do akompaniamentu. Nad zakrystią jeszcze w XIX wieku istniało ukryte w malarskiej iluzji funkcjonalne połączenie okienne pomiędzy przyległym do świątyni Collegium, a wnętrzem kościoła. Genialny malarz- iluzjonista Andrzej Horn jest nieprzerwanie obecny w piotrkowskiej świątyni nieprzerwanie od 1736 roku. Każdy może zobaczyć jego twarz. Tuż obok głównego ołtarza po zachodniej jego stronie znajduje się malowidło przedstawiające tajemniczą postać modlącą się za ozdobną kratą w symetrycznej loży. Owa tajemnicza osoba to nikt inny tylko Andrzej Horn, a właściwie jego autoportret. Wielu mylnie za autoportret zakonnika uznaje postać z paletą widniejącą na północnej ścianie nawy głównej kościoła. Ten malarz to drugi i ostatni autoportret w świątyni, i przedstawia Andrzeja Strzałeckiego, który w 1890 roku zajmował się ratowaniem niebezpiecznie wyblakłej polichromii. 19 kwietnia 1940 roku podczas okupacji hitlerowskiej w kościele pojawił się wysłannik gubernatora Generalnej Gubernii Hansa Franka, którego zadaniem było wytypowanie dzieł sztuki nadających się do wzbogacenia zbiorów III Rzeszy. Ów zabytkoznawca (nazwiska nigdy nie ustalono) nie wybrał niczego spośród przedstawionych mu przedmiotów, przejawiał natomiast ogromne zainteresowanie freskami Ahorna i wyraził żal, że nie można ich skonfiskować i wywieźć do Berlina.
Doceniamy za wyłączenie AdBlocka na naszym portalu. Postaramy się, aby reklamy nie zakłócały przeglądania strony. Jeśli jakaś reklama lub umiejscowienie jej spowoduje dyskomfort prosimy, poinformuj nas o tym!
Życzymy miłego przeglądania naszej strony!
